Web-specific art. Het World Wide Web als artistiek medium (1997)

spinster . writing . web-specific art. het world wide web als artistiek medium

Introductie

Inleiding

Hoofdstuk 1
Internet en het World Wide Web

A. Internet

B. World Wide Web

Hoofdstuk 2
Theoretisch kader

A. Mediatheorie

B. Postmodernisme

Inleiding

C. Digitale esthetica

Inleiding

Hoofdstuk 3
Webprojecten

A. Virtuele galerijen

B. "Real life" instituten

C. Autonome initiatieven

Inleiding

D. Wedstrijden

E. Net.art

Inleiding

F. Conclusie

"Geografie" van instituten

Hoofdstuk 4
Medium, inhoud en thematiek

A. Medium en inhoud

B. Thematiek

Inleiding

C. Conclusie

Positionering van webkunst

Besluit

Een algemene conclusie...

Bibliografie

A. Gedrukte bronnen

Gedrukt bronnenmateriaal

B. Online bronnen

Hoofdstuk 4
Medium, inhoud en thematiek

B. Thematiek

Inleiding

In hoofdstuk 2 werd reeds even aangeraakt dat netwerkkunst voor een symbiose zorgt van typische aspecten uit de digitale esthetica, gecombineerd met een evidente gerichtheid op menselijke communicatie en interactie. Webkunst beweegt zich tussen twee op het eerste gezicht tegenstrijdige polen, die echter vaak op een bijzonder boeiende manier kunnen verenigd worden in één project: machinale processen enerzijds, en menselijke inbreng en creativiteit anderzijds.

Het machinale aspect als bepalende factor komt vooral sterk naar buiten bij de bovengenoemde, door Ars Electronica bekroonde projecten, die voor het grootste deel gedragen worden door een vrij autonoom functionerend programma - de software die onder meer door Pattie Maes (Ringo++) gebruikt wordt, heet trouwens "autonomous agent"(319). Maar ook een aantal net.art-projecten maken gebruik van typisch machinale processen, zoals de "loop"- of lusbeweging bij het collaboratieve project Refresh(320) (waar ook de toevalsfactor een rol speelt) en bij Heath Buntings Velocity(321).

Wanneer we de thematiek van een groot aantal netwerkprojecten in beschouwing nemen, dan zien we dat reflectie over het machinale soms een grote rol speelt en soms naar de achtergrond verdrongen wordt om plaats te maken voor een grotere bekommernis voor het "menselijk" handelen. Beide factoren zijn nooit echt van elkaar gescheiden, en in sommige gevallen wordt menselijke interventie trouwens zelf als autonome, quasi-machinale factor ingeschakeld, denken we maar aan David Blairs Waxweb(322), waar gebruikers binnen een MOO-omgeving zelf een nieuwe verhaallijn kunnen creëren. Voor een thematische indeling van de webprojecten maak ik een onderscheid tussen drie tendenzen, waarbij het machinale telkens een andere rol vervult: in de eerste plaats de interface en de vraag of de gebruiker al dan niet de houvast van een metafoor nodig heeft; ten tweede een reeks thema's rond netkritiek; en tenslotte menselijke interactie en een aantal verwante problemen, zoals het opbouwen van een verhaallijn op het web en de rol die interactiviteit daarbij kan spelen.

<< >>

Maes, Pattie. "Artificial Life Meets Entertainment: Lifelike Autonomous Agents." In Hershman Leeson, Lynn (ed.). Clicking In. Hot links to a digital culture. Seattle: Bay Press, 1996: 210-221.
Refresh. 1997. http://sunsite.cs.msu.su/wwwart/fresh.html
Bunting, Heath. "Velocity." irational. 1997. http://www.irational.org/velocity/
Blair, David. Waxweb. 1997. http://bug.village.virginia.edu